Groene Bibliotheek
Een groene omgeving is een goede basis voor kinderen om op te groeien, dat is bekend. Zoek je onderbouwing voor jullie acties om te vergroenen? Wil je weten wat experts zeggen over waarom en hoe kinderen in een groene omgeving kunnen opgroeien? Wil je met elkaar in gesprek over het belang van verduurzamen nu en later voor kinderen, professionals en de omgeving? Kijk dan rustig rond in deze Groene Bibliotheek!
De Groene Bibliotheek is een initiatief van Stichting Groen Cement en maakt onderdeel uit van de Groene Agenda Kinderopvang.
Laatste update: mei 2021
De Groene Bibliotheek bevat een divers aanbod aan literatuur. Van makkelijk weg te lezen artikelen tot wetenschappelijke publicaties, zowel Nederlands- als Engelstalig. Passend bij ieders duurzame ambities en doelen!
Janneke Hagenaar – Directeur Groen Cement, onderzoeker lectoraat natuur ontwikkeling kind (Hogeschool Leiden) en eigenaar van Bureau Hagenaar.
Praktijkartikelen 2021
Prins, J. & Hagenaar, J. (2021). Experiencing Nature to Satisfy Basic Psychological Needs in Parenting: A Quasi-Experiment in Family Shelters. International Journal of Environmental Research and Public Health 2020, 17, 8657.
Hagenaar J. (2020). Buiten- gewoon! Hoeveel ruimte krijgt het kind? (599 KB) HJK #2 2020, p. 18-21.
Hagenaar, J. (2020). Naar binnen of naar buiten? Tijd voor een frisse wind (692 KB). HJK #1 2020, p. 22-25.
Peters, E., Maas, J., Schuengel, C., & Hovinga, D. (2020). Making women’s shelters more conducive to family life: professionals’ exploration of the benefits of nature. Children's Geographies.
Hagenaar, J. (2020). Op avontuur in het bos. Het bos als pedagogische ruimte. (1.49 MB) Kinderopvang Totaal, september 2020, p. 16-18.
Van Dijk-Wesselius, J.E. (2020). Greening Schoolyards. Impact on children's well-being and behavior, parental support, and use for outdoor learning. Proefschrift. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.
Van Dijk-Wesselius, J.E., Hovinga, D., De Koning, M., Maas, J., & Van den Berg, A.E. (2020). Parental perspectives on green schoolyards: advantages outweigh disadvantages, but willingness to help is limited. Children's Geographies.
Van Dijk-Wesselius, Van den Berg, A.E., Maas, J., & Hovinga, D. (2020). Green Schoolyards as Outdoor Learning Environments: Barriers and Solutions as Experienced by Primary School Teachers. Frontiers in Psychology, 10:2919.
Van Santen, S. (2020). Natuur om de hoek. Een leerecosysteem dat kinderen betrekt bij natuur en wetenschap, binnen en buiten school. Evaluatie van een pilot in een Leidse focuswijk. (pdf, 972 KB)
2019
Van Dijk-Wesselius, J.E., & Maas, J. (2019). Wat betekent het vergroenen van een schoolplein voor leerlingen? (pdf, 2.42 MB) Digitaal factsheet. Leiden: Hogeschool Leiden.
2018
De Koning, M. (2018). Wat vinden ouders een groen schoolplein? Mensenkinderen, nr. 160, p. 10-13.
Prins, J. (2018). Taalontwikkeling in de natuur. PIP Magazine, nr. 105, p. 22-26.
Van Dijk-Wesselius, J.E., Maas, J., Hovinga, D., Van Vugt, M., & Van den Berg, A.E. (2018). The impact of greening schoolyards on the appreciation, and physical, cognitive and social-emotional well-being of schoolchildren: A prospective intervention study. Landscape and Urban Planning 180, 15-26.
2017
Joven, M., Van Eijk, D., Van der Linde, R., & Hovinga, D. (2017). De kunst van naar buiten gaan. Portretten van pedagogisch handelen in de dagopvang. (pdf, 4.88 MB) Leiden: Hogeschool Leiden.
De Jonge, K. (2017). Klimmen tot je erbij neervalt. Vertrouwd raken met buitenonderwijs (pdf, 666 KB). HJK Magazine, december 2017, p. 22-25.
Joven, M. en Hovinga, D. (2017). Samenwerken om samen te leren (pdf, 439 KB). Pedagogiek in Praktijk Magazine, nr. 99, p. 14-19.
Prins, J. (2017). Taal leer je met je lijf. Hoe jonge kinderen taal leren (pdf, 728 KB). HJK Magazine, oktober 2017, p. 28-31.
Joven, M. en Hovinga, D. (2017). Van weten naar doen: samen versterken pedagogisch medewerkers en IVN-medewerkers het pedagogisch gebruik van de buitenruimte in de kinderdagopvang (pdf, 4.77 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Peters, E., Maas, J., Van 't Hoff, L., & Hovinga, D. (2017). De knotsgekke avonturen van mijn moeder en de geit. De waarde van natuur in de vrouwenopvang (pdf, 4.87 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Prins, J. en Hovinga, D. (2017). Hoofd, schouders, knie en taal. Over de voetafdruk van onze ervaring in onze taal en ons denken. (pdf, 1.09 MB) Leiden: Hogeschool Leiden.
Van Dijk-Wesselius, J., Hovinga, D., Verschoor, K., Brinkkemper, B., & Looman, M. (2017). Becoming a green(er) teacher (pdf, 3.51 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Van Dijk-Wesselius, J., Hovinga, D., Verschoor, K., Brinkkemper, B. & Looman, M. (2017). Omgetoverd tot een semi-buitenjuf (pdf, 5.14 MB) (Buitenlesdag 11 april 2017). Leiden: Hogeschool Leiden.
2016 en eerder
Interview met Hovinga, D. en Peters, E. (2016). 'Een goede speelomgeving zit vol vragen' (pdf, 243 KB). BuitenSpelen, nr. 1, p. 6-9.
De Jonge, K. (2016). 'Sport, spel en bewegen in en met de natuur - een combinatie met potentie' (pdf, 240 KB). Lichamelijke opvoeding Magazine, p. 6-8.
Peters, E. en Hovinga, D. (2016). 'Met je billen in het zand. Zien hoe de omgeving het spel van kinderen vormt' (pdf, 6.67 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Wesselius, J., Maas, J., Hovinga, D. (2015). De 'leer'kracht van schoolpleinen (pdf, 3.73 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Interview met Hovinga, D. (2015) 'Duurzaamheid integreren in curriculum (pdf, 697 KB). Zorg Primair, september 2015, p. 20-23.
Hovinga, D. en Mol Lous, A. (2014). Passend onderwijs vind je buiten (pdf, 3.17 MB). Zorg primair (05.2014)
Maas, J., Muller, R., Hovinga, D. (2014). Groene schoolpleinen: succes- en faalfactoren bij een duurzaam ontwerp van groene schoolpleinen (pdf, 3.26 MB). Amsterdam: VU Medisch Centrum.
Hovinga, D. (2013). Van deadline naar lifeline 'Natuur een groeiruimte voor kinderen' (pdf, 2.52 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.
Maas, J., Tauritz, R.L., Van der Wal, A., Hovinga, D. (2013). Groene Schoolpleinen, Een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten voor basisschoolleerlingen (pdf, 458 KB). Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.
Wetenschappelijke literatuur Kinderopvang algemeen
<5 jaar
Effects of play equipment and loose parts on preschool children's outdoor play behavior: An observational study and design intervention.
Affordances in outdoor environments and children's physically active play in pre‐school
Infant and toddler responses to a redesign of their childcare outdoor play space
The cognitive play behavior affordances of natural and manufactured elements within outdoor preschool settings
Exploring practitioners’ perceptions of risk when delivering Forest School for 3- to 5-year-old children
Embracing risk in the Canadian woodlands: Four children’s risky play and risk-taking experiences in a Canadian Forest Kindergarten
Groene speelplekken
Nature by design: Playscape affordances support the use of executive function in preschoolers
Dramatic play affordances of natural and manufactured outdoor settings for preschool-aged children
Children's use of nature in New Zealand playgrounds
Pellegrini AD, Holmes RM. The role of recess in primary school. Play= learning: How play motivates and enhances children’s cognitive and social-emotional growth Oxford, UK: Oxford. 2006.
Burdette HL, Whitaker RC. Resurrecting free play in young children: looking beyond fitness and fatness to attention, affiliation, and affect. Archives of pediatrics & adolescent medicine. 2005;159(1):46-50
Woolley H, Lowe A. Exploring the relationship between design approach and play value of outdoor play spaces. Landscape Research. 2013;38(1):53-74.
Ansari A, Pettit K, Gershoff E. Combating obesity in head start: outdoor play and change in children’s BMI. Journal of developmental and behavioral pediatrics: JDBP. 2015;36(8):605.
Brussoni M, Gibbons R, Gray C, Ishikawa T, Sandseter EBH, Bienenstock A, et al. What is the relationship between risky outdoor play and health in children? A systematic review. International journal of environmental research and public health. 2015;12(6):6423-54
Beute F, van den Berg AE. Geef kinderen de natuur (terug): White paper Natuurmonumenten 'S Graveland Natuurmonumenten 2019.
Lerstrup Affordances of outdoor settings for children in preschool: revisiting heft’s functional taxonomy (2017)
Ondersteuning
Stichting Groen Cement is een netwerk van mensen die ervaring, kennis en vaardigheden verbinden om groene kinderopvang praktisch en haalbaar te maken, zowel in de stad als op het platteland. Groen Cement helpt, door samen met organisaties vijf stappen te zetten. Weten hoe het werkt?