Groene Bibliotheek

Een groene omgeving is een goede basis voor kinderen om op te groeien, dat is bekend. Zoek je onderbouwing voor jullie acties om te vergroenen? Wil je weten wat experts zeggen over waarom en hoe kinderen in een groene omgeving kunnen opgroeien? Wil je met elkaar in gesprek over het belang van verduurzamen nu en later voor kinderen, professionals en de omgeving? Kijk dan rustig rond in deze Groene Bibliotheek!

De Groene Bibliotheek is een initiatief van Stichting Groen Cement en maakt onderdeel uit van de Groene Agenda Kinderopvang.

Laatste update: mei 2021

De Groene Bibliotheek bevat een divers aanbod aan literatuur. Van makkelijk weg te lezen artikelen tot wetenschappelijke publicaties, zowel Nederlands- als Engelstalig. Passend bij ieders duurzame ambities en doelen!

Janneke Hagenaar – Directeur Groen Cement, onderzoeker lectoraat natuur ontwikkeling kind (Hogeschool Leiden) en eigenaar van Bureau Hagenaar.

Praktijkartikelen 2021

Prins, J. & Hagenaar, J. (2021). Experiencing Nature to Satisfy Basic Psychological Needs in Parenting: A Quasi-Experiment in Family Shelters. International Journal of Environmental Research and Public Health 2020, 17, 8657.

Hagenaar J. (2020). Buiten- gewoon! Hoeveel ruimte krijgt het kind? (599 KB) HJK #2 2020, p. 18-21.

Hagenaar, J. (2020). Naar binnen of naar buiten? Tijd voor een frisse wind (692 KB). HJK #1 2020, p. 22-25.

Peters, E., Maas, J., Schuengel, C., & Hovinga, D. (2020). Making women’s shelters more conducive to family life: professionals’ exploration of the benefits of nature. Children's Geographies.

Hagenaar, J. (2020). Op avontuur in het bos. Het bos als pedagogische ruimte. (1.49 MB) Kinderopvang Totaal, september 2020, p. 16-18.

Van Dijk-Wesselius, J.E. (2020). Greening Schoolyards. Impact on children's well-being and behavior, parental support, and use for outdoor learning. Proefschrift. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.

Van Dijk-Wesselius, J.E., Hovinga, D., De Koning, M., Maas, J., & Van den Berg, A.E. (2020). Parental perspectives on green schoolyards: advantages outweigh disadvantages, but willingness to help is limited. Children's Geographies.

Van Dijk-Wesselius, Van den Berg, A.E., Maas, J., & Hovinga, D. (2020). Green Schoolyards as Outdoor Learning Environments: Barriers and Solutions as Experienced by Primary School TeachersFrontiers in Psychology, 10:2919. 

Van Santen, S. (2020). Natuur om de hoek. Een leerecosysteem dat kinderen betrekt bij natuur en wetenschap, binnen en buiten school. Evaluatie van een pilot in een Leidse focuswijk. (pdf, 972 KB)

2019

Van Dijk-Wesselius, J.E., & Maas, J. (2019). Wat betekent het vergroenen van een schoolplein voor leerlingen? (pdf, 2.42 MB) Digitaal factsheet. Leiden: Hogeschool Leiden.

2018

De Koning, M. (2018). Wat vinden ouders een groen schoolplein? Mensenkinderen, nr. 160, p. 10-13.

Prins, J. (2018). Taalontwikkeling in de natuur. PIP Magazine, nr. 105, p. 22-26.

Van Dijk-Wesselius, J.E., Maas, J., Hovinga, D., Van Vugt, M., & Van den Berg, A.E. (2018). The impact of greening schoolyards on the appreciation, and physical, cognitive and social-emotional well-being of schoolchildren: A prospective intervention study. Landscape and Urban Planning 180, 15-26.

2017

Joven, M., Van Eijk, D., Van der Linde, R., & Hovinga, D. (2017). De kunst van naar buiten gaan. Portretten van pedagogisch handelen in de dagopvang. (pdf, 4.88 MB)  Leiden: Hogeschool Leiden.

De Jonge, K. (2017). Klimmen tot je erbij neervalt. Vertrouwd raken met buitenonderwijs (pdf, 666 KB). HJK Magazine, december 2017, p. 22-25.

Joven, M. en Hovinga, D. (2017). Samenwerken om samen te leren (pdf, 439 KB). Pedagogiek in Praktijk Magazine, nr. 99, p. 14-19.

Prins, J. (2017). Taal leer je met je lijf. Hoe jonge kinderen taal leren (pdf, 728 KB). HJK Magazine, oktober 2017, p. 28-31.

Joven, M. en Hovinga, D. (2017). Van weten naar doen: samen versterken pedagogisch medewerkers en IVN-medewerkers het pedagogisch gebruik van de buitenruimte in de kinderdagopvang (pdf, 4.77 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Peters, E., Maas, J., Van 't Hoff, L., & Hovinga, D. (2017). De knotsgekke avonturen van mijn moeder en de geit. De waarde van natuur in de vrouwenopvang (pdf, 4.87 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Prins, J. en Hovinga, D. (2017). Hoofd, schouders, knie en taal. Over de voetafdruk van onze ervaring in onze taal en ons denken. (pdf, 1.09 MB) Leiden: Hogeschool Leiden.

Van Dijk-Wesselius, J., Hovinga, D., Verschoor, K., Brinkkemper, B., & Looman, M. (2017). Becoming a green(er) teacher (pdf, 3.51 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Van Dijk-Wesselius, J., Hovinga, D., Verschoor, K., Brinkkemper, B. & Looman, M. (2017). Omgetoverd tot een semi-buitenjuf (pdf, 5.14 MB) (Buitenlesdag 11 april 2017). Leiden: Hogeschool Leiden.

2016 en eerder

Interview met Hovinga, D. en Peters, E. (2016). 'Een goede speelomgeving zit vol vragen' (pdf, 243 KB). BuitenSpelen, nr. 1, p. 6-9.

De Jonge, K. (2016). 'Sport, spel en bewegen in en met de natuur - een combinatie met potentie' (pdf, 240 KB). Lichamelijke opvoeding Magazine, p. 6-8.

Peters, E. en Hovinga, D. (2016). 'Met je billen in het zand. Zien hoe de omgeving het spel van kinderen vormt' (pdf, 6.67 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Wesselius, J., Maas, J., Hovinga, D. (2015). De 'leer'kracht van schoolpleinen (pdf, 3.73 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Interview met Hovinga, D. (2015) 'Duurzaamheid integreren in curriculum (pdf, 697 KB). Zorg Primair, september 2015, p. 20-23.

Hovinga, D. en Mol Lous, A. (2014). Passend onderwijs vind je buiten (pdf, 3.17 MB). Zorg primair (05.2014)

Maas, J., Muller, R., Hovinga, D. (2014). Groene schoolpleinen: succes- en faalfactoren bij een duurzaam ontwerp van groene schoolpleinen (pdf, 3.26 MB). Amsterdam: VU Medisch Centrum.

Hovinga, D. (2013). Van deadline naar lifeline 'Natuur een groeiruimte voor kinderen' (pdf, 2.52 MB). Leiden: Hogeschool Leiden.

Maas, J., Tauritz, R.L., Van der Wal, A., Hovinga, D. (2013). Groene Schoolpleinen, Een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten voor basisschoolleerlingen (pdf, 458 KB). Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.

Wetenschappelijke literatuur Kinderopvang algemeen

<5 jaar

Landscapes for play: Effects of an intervention to promote nature-based risky play in early childhood centres

Effects of play equipment and loose parts on preschool children's outdoor play behavior: An observational study and design intervention.

Social contexts of development in natural outdoor environments: children’s motor activities, personal challenges and peer interactions at the river and the creek

Affordances in outdoor environments and children's physically active play in pre‐school

Infant and toddler responses to a redesign of their childcare outdoor play space

Traditional vs naturalised design: a comparison of affordances and physical activity in two preschool playscapes

The cognitive play behavior affordances of natural and manufactured elements within outdoor preschool settings

Greening of Daycare Yards with Biodiverse Materials Affords Well-Being, Play and Environmental Relationships

Exploring practitioners’ perceptions of risk when delivering Forest School for 3- to 5-year-old children

Embracing risk in the Canadian woodlands: Four children’s risky play and risk-taking experiences in a Canadian Forest Kindergarten

Groene speelplekken

Nature by design: Playscape affordances support the use of executive function in preschoolers

Dramatic play affordances of natural and manufactured outdoor settings for preschool-aged children

Children's use of nature in New Zealand playgrounds

A haven of green space: learning from a pilot pre-post evaluation of a school-based social and therapeutic horticulture intervention with children

Dankiw KA, Tsiros MD, Baldock KL, Kumar S. The impacts of unstructured nature play on health in early childhood development: A systematic review. PloS one. 2020;15(2):e0229006.

Herrington S, Brussoni M. Beyond physical activity: The importance of play and nature-based play spaces for children’s health and development. Current obesity reports. 2015;4(4):477-83

Pellegrini AD, Holmes RM. The role of recess in primary school. Play= learning: How play motivates and enhances children’s cognitive and social-emotional growth Oxford, UK: Oxford. 2006.

Burdette HL, Whitaker RC. Resurrecting free play in young children: looking beyond fitness and fatness to attention, affiliation, and affect. Archives of pediatrics & adolescent medicine. 2005;159(1):46-50

Woolley H, Lowe A. Exploring the relationship between design approach and play value of outdoor play spaces. Landscape Research. 2013;38(1):53-74.

Ansari A, Pettit K, Gershoff E. Combating obesity in head start: outdoor play and change in children’s BMI. Journal of developmental and behavioral pediatrics: JDBP. 2015;36(8):605.

Brussoni M, Gibbons R, Gray C, Ishikawa T, Sandseter EBH, Bienenstock A, et al. What is the relationship between risky outdoor play and health in children? A systematic review. International journal of environmental research and public health. 2015;12(6):6423-54

Beute F, van den Berg AE. Geef kinderen de natuur (terug): White paper Natuurmonumenten 'S Graveland Natuurmonumenten 2019.

Lerstrup Affordances of outdoor settings for children in preschool: revisiting heft’s functional taxonomy (2017)

Ondersteuning

Stichting Groen Cement is een netwerk van mensen die ervaring, kennis en vaardigheden verbinden om groene kinderopvang praktisch en haalbaar te maken, zowel in de stad als op het platteland. Groen Cement helpt, door samen met organisaties vijf stappen te zetten. Weten hoe het werkt?

Klik hier

Duurzaamheid

Ons team staat klaar

Heb je een vraag naar aanleiding van een van onze kennisitems, activiteiten of praktijkvoorbeelden? Of heb je niet gevonden wat je zocht? 

Neem contact met ons op